Wreszcie wprowadzono przepisy prawne regulujące zadośćuczynienie za naruszenie więzi rodzinnej. Już 19 września w polskim ustawodawstwie pojawi się podstawa prawna do dochodzenia zadośćuczynienia w przypadku braku kontaktu z chorym. Umożliwia to art. 446 (2) k.c.:
W razie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny poszkodowanego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Stanowisko sądów
Wejście w życie tej regulacji umożliwi członkom rodzin, których bliscy na skutek różnych zdarzeń znajdują się w stanie wegetatywnym, uzyskanie pewnej sumy z uwagi na brak możliwości nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnych. W praktyce często pojawiały się problemy związane z tym, czy takie zadośćuczynienie jest zasadne. Przykładem mogą być uchwały Sądu Najwyższego z 27 marca 2018 r. (III CZP 36/17, III CZP 60/17, III CZP 69/17), w których Sąd Najwyższy jednoznacznie opowiedział się za taką możliwością. Jednak w uchwale SN z 22.10.2020 r., I NSNZP 2/19 wskazano, że nie ma podstawy do wystąpienia z takim roszczeniem.
Tak rozbieżne poglądy nie ułatwiały orzekania w sprawach, w których rodziny domagały się im zadośćuczynienia w przypadku zerwania więzi rodzinnych.
Chodzi o takie przypadki, gdy na skutek ciężkiego i trwałego uszczerbku na ciele lub rozstroju zdrowia nie można nawiązać lub kontynuować więzi rodzinnej. Oznacza to, że przepis będzie regulował m.in. następujące sytuacje:
- stany śpiączki pourazowanej,
- stany wegetatywne,
- stanów związanych z uszkodzeniem mózgu lub
- inne urazy skutkujące zerwaniem więzi z rodzinami.
Zadośćuczynienie za naruszenie więzi rodzinnej
Dzięki wprowadzonemu przepisu najbliżsi będą mogli uzyskać stosowne zadośćuczynienie nie narażając się na zarzut braku podstawy prawnej ich roszczeń. Orzecznictwo w niedługim czasie pokaże czy ten przepis będzie często wykorzystywany w dochodzeniu roszczeń. Równie interesujące będzie to jak ukształtuje się wysokość takiego zadośćuczynienia. Niemniej jednak, wprowadzenie tego rozwiązania należy uznać za zasadne.
Zadośćuczynienie za naruszenie więzi rodzinnej stanowi instrument, na podstawie którego rodzina będzie mogła uzyskać choćby namiastkę rekompensaty za to, że nie będzie mogła nawiązać relacji ze swoim krewnym.